Senin, 22 November 2010

Masih inga permainan apa saja yg katong dolo buat akang sandiri... seng ada jual ditoko!!

 Mutel = Kelereng
ada beberapa game yg biasa ktong maeng dolo dengan Mutel (kelereng)
- Maeng Patok
- Maeng Saleser
- kolam satu

 Karet
ada beberapa Game juga yg biasa ktong maeng dg karet.
- lompat karet
- lempar dinding
 Gambar  (maeng sap-sap gambar)
Kasti
Benteng
Asen
maeng pata-pata
kuda banjir
afiong
Enggo Sambunyi..

 Perang-perang
Baku potong layang2x.... abis itu, ikat batu dibanang galas.. lalau baku potong batu.
Gici-Gici (ada 2 atau mungkin lebih)
boi

enggo lari bini
emon nipis......

kucing deng tikus
Maeng king
Maeng prang nama..(ampiren...auooo...)
Tumbu tumbu balangan,tumbu tapong cari sampe dapa sdh kabalong

lompat karet sampe merdeka
lari kaweng
baju-baju
toki-toki gaba-gaba
 
 
 
 

read more “Masih inga permainan apa saja yg katong dolo buat akang sandiri... seng ada jual ditoko!!”

CARITA-CARITA MOB...

Ada nyong ambon satu.. dong biasa panggel dia hari-hari ‘Odang’. Satu hari Odang pi vacansi ka Holand for lia dia pung opa, namanya Opa “Unu”.
sampe disana Odang pung opa ne…… langsung kasi pasang for dia.. katanya :
“Kalo eik mati.. yei harus berdoa for eik pake bahasa Belanda ya…?” Ternyata opa Unu ni.. pung mulu panas lai… seng lama opa maninggal…
Pas mo bakubur Odang langsung bingung ‘ beta mo sombayang bagemana ni ? padahal beta zn tau bahasa blanda..’ terpaksa waktu dong minta beta sombayang…... deng beta sikat lai………..…!
“Cangkul end the skophen…, tanah tutup prop,… and you Unu… standby for cacing-cacing fermak yei…’
ada 4 org sahabat : org makasar, manado, buton dg ambon pi bl minuman. Org makasar bl krating"daeng", Manado psn Extra"jo", org buton psn "la"segar...org ambon bingung mo psn apa krn yg samua psn dg ciri masing2, si ambon lgsg psn "beta"din 
Ada kisah aneh di Irian. Berawal dari seorang ibu nonton film India dgn anaknya.. Film itu bercerita ttg Kepolisian. Sang anak bertanya : "mama,kalo polisi yang berkumis itu jahat ka?", mama bilang : "iyo ana,dia jahat."
Waktu ibu & anak pergi di pasar..anak melihat seorang polisi yang berkumis. Sang anak takut,lalu bersembunyi di dLm rok ibunya. Setelah Si anak kluar malah nangis. Si ibu tanya : "ana ko kanapa?", si anak jawab : "Mama ko Jahat,ko bakumis lai". Si ibu langsung bilang : "sst,ko diam saja..Mama INTEL."
Oma dengan Opa pigi nonton bola di Karang Panjang.... Selesai Pertandingan, orang-orang Manggurebe Oto. Oto terakhir tinggal satu tampa dudu saja. Kenek bilang "Opa, Oma, mari nai sudah, daripada nanti seng ada oto lai. Ini oto terakhir, baku pangku saja jua". AKhirnya Opa deng Oma naik baku pangku. Opa bilang, "Oma, ale pangko beta kamuka jua, ini khan bajalang turung-turung, seng talalu stengah mati". Oma bilang "Io sudah". Di tengah perjalanan, Opa pung poro saki. Opa seng tahang lai, deng Opa lapas Konto jua... Oma kaget stengah mati. Opa bale muka bisi-bisi for Oma "Jang marah Oma, beta baru isi Gol, satu kosong". Oma marah paskali, langsung Oma bilang "Ganti, bagian ale pangku beta". Opa pangku Oma. Sampe di tikungan mau maso terminal, Oma seng tahang lai, Oma ajar Konto.. Opa tenang saja. Oma bale bisi-bisi for Opa, "Opa, skarang satu sama to...?". Opa tatawa snang saja, Opa bilang for Oma, "Jang marah, ale pung tembakan tapukul tiang".
Satu kali, Opa ada tarima tamu di Baranda muka. Ini ana Yakobus ni seng kuat tahang Kincing lai. Dia datang for Opa, di muka tamu dia bilang "Opa, Boby mau kincing..". Opa seng pastiu, carita jalan trus. Dia bilang tambah basar, "OPA, BOBY MAU KINCING". Opa su sadiki marah lai, Opa bilang, "Heh... kalo mau kincing, kincing di kamar mandi sana. Opa ada deng tamu". Boby pigi lapas di kamar mandi. Pas tamu pulang Opa panggel Boby, Opa bilang, "Yakobis, laeng kali kalo mau kincing, jang bilang kincing di muka orang tatua. Itu seng tahu malu, nanti Opa pung tamu bilang apa...?" Boby tanya, "Lalu beta musti bilang apa Opa?". Opa jawab, "Pokoknya bilang apa ka, asal jang bilang mau kincing. Bagini saja, kalo mau kincing, se bilang - Opa, Boby mau manyanyi - itu Opa su tahu sudah".
Akang pung tengah malam, Boby tidor deng Opa di kamar blakang. Boby su mati kincing tapi taku kaluar sandiri. Boby kasbangong Opa, "Opa...Opa... Boby mau manyanyi...". Opa kaget bangong deng marah-marah.. "Manyanyi apalai Yakobis deng orang pung tengah malam ni..?". Boby seng mau tau, Boby tetap bilang, "Seng bisa Opa, Boby seng kuat tahang lai, Boby mau manyanyi niiii.....?". Opa seng bisa tahang, Opa angka jua, "Io sudah, daripada ose pung orang tatua deng tetangga bangong gara-gara se manyanyi, mari la manyanyi palang-palang di Opa pung talinga ni saja", Opa sorong talinga ke arah Boby. Seng hitung satu dua tiga, Boby lucu calana, kasluar mic kacil tu, deng Boby manyanyi palang-palang di Opa pung talinga jua.... Mamaeeee.... Opa Babasa...
Ana-ana kacil ada carita tentang Pahlawan-Pahlawan. Pas Opa Endek lewat dengar dong bacarita. Opa Endek mulai angka lai, "He..he... jang dong cuma carita tentang Pahlawan-Pahlawan dalam buku pelajaran tu... Busu-busu, Opa ni dolo-dolo jua seng lari waktu Balanda deng Japang."
Ana-ana dong bilang, "Kalo bagitu Opa carita pengalaman dolo-dolo for katong ka..."
Opa Endek mulai carita, "Dolo, waktu japang maso di Ambon, Opa masih muda.. Gagah nyong. Satu kali dong mau datang ganggu dong pung Oma ni, waktu itu masih muda cantik. Opa su tau dong pung rencana, Opa hadang di jalang mau maso Kampong. Dong tiga orang muncul dari sana, Opa palungku satu, jatuh makang tanah. Satu mau maju, Opa palungku lai, jatuh makang tanah. Orang ketiga, datang deng pistol, yang dua tu badiri dong kokang senjata lai, dong tiga todong Opa mau tembak, tapi Opa seng lari dong ana-anaeee..."
Ana-ana angka, "wah, kalo bagitu Opa memang hebat, top abiss..."
Opa deng muka sedih bilang, "Abis, Opa mau lari bagimana lai, di balakang Opa jurang yooo... lari la jatuh mati.."
Satu hari ni, Yohanes pigi skolah. Dong dapa pelajaran Sejarah (dolo-dolo katong masih dapa PSPB). Jadi Bapa Guru mulai mengajar tentang Proklamasi Indonesia. Seng lama, Bapa Guru mulai buka pertanyaan: "Martinche, Proklamasi 17 Agustus 1945 dilaksanakan di Jakarta, tepatnya di mana?". Martinche ni pintar, dia jawab: "Jalan Pegangsaan Timur No. 56 Pa". Mantap... Bagian Bapa Guru tanya for Yohanes: "Yohanes, itu sapa yang tanda tangan naskah Proklamasi..?". Yohanes ada asyik bakupanah karet deng Andarias kaget. Karingat dingin jatuh nyong.... Garu Kapala, seng tau jawab, bale muka for Andarias deng Yermias dong, baku tanya tapi seng ada yang tahu. Bapa Guru tinggal paksa saja: "Ale, Yohanes, itu sapa yang tanda tangan naskah proklamasi tu.??". Yohanes tambah bingong, takut.... Seng lama, Bapa Guru menuju Yohanes, angka rotang jawa tinggi-tinggi, tanya satu kali lai: "Sapa yang tanda tangan akang naskah tuh?.... capat jawab..". Yohanes picah manangis lai, dia bilang: "Bapa Guruee..... mar beta seng tau sapa yang tanda tangan akang barang tu.... yang pasti bukang beta yang tanda tangan akang bapa guru..ee.... Beta su tanya Andarias deng Yermias, bukang dong dua yang pung tanda tangan lai Bapa Gurue...?" Bapa guru picah huraa.... sudah, tambah satu garus malintang di Yohanes pung batang bitis jua... (kalo ada skolah jang bapanah karet)..
 
 
 
 
 
 
 
read more “CARITA-CARITA MOB...”

Istilah orang tatua dolo-dolo

martelu kanal kapala paku ! = jika omongan/balasan seseorang kena sasaran dan pas sekali bikin lawan bicara langsung diam
hm dia ada kas maraya labu = seseorang yang carita/kewel seng abis2.
tidor sama deng orang minta api = ungkapan untuk anak kecil yang tidurnya cuma sebentar.
ingatang bajalang kaluar tu deng Tuangala, jang deng setang ee = kalo kalaur rumah itu, bajalang bae2, jgn nakal.
lia kamorang dua parsis macam tambang deng kole-kole " artinya : kasana-kamari selalu berdua bagaikan Perahu tambang yang kalo balayar, selalu ada kole2 di belakangnya.
Isi bagara sama Cacing kana Kapor : istilah bwt anak yang seng bisa diam.
Jang talalu Tistisan/Cakadidi : Jangan terlalu genit.
Nanti kong Tuangala Lia c jua ana 
Maar su talalu pung talalu sampe su langgar sipat Torat lai..
Heee anak,jang tidor sampe tandang matahari...
Biking par biking bear nanti tete nene moyang putar sorang baru rasa...


Cili kata halia padis sama2..
Rabus kombli = manggarong
Jang ale pukul tiang kanal tembok bagitu: sindir orang!!
Jang tidur sampe matahari tikang panta
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

read more “Istilah orang tatua dolo-dolo”

Bahasa ambon gaul yg berkembang taon 80an'90an

Ampong jua helo..
Mangkali ada perasaan belok kapa..
Ambe dia secara ada...
Talinga macang su saliwang...
Ale batu.. ale hebat (positive)
aer-aer tuh..
ancor lele...
kacang-kacang..
biking rumah macang hotel saja, maso/kaluar sondor stoom lai..
Jang pi deng matahari la pulang deng bulan ee...
ahhhh ,,,,seng bu, beta SLAKEN sah tu..
hui usi.. tatawa kana dihati paskali..
beta pukul satu kali sa, patah tae dalam poro..
Sadok lai : Sadis
Su lia sm percok bagitu...
Santai sa Sayooorr..
Jang BALAGA talalu..ada PANTA PORO mo..
Jang sampe MAENG DI UMPU - UMPU (mksdnya main d rmpt2)
jang talalu panaku..JANTONG MUTEL laaii....
pele muka putus....
bitis kaki su lia macang kaki meja...
nyong gogos e.....
sondor sadiki lai...










read more “Bahasa ambon gaul yg berkembang taon 80an'90an”

Orang2 Terkenal di Ambon jaman dolo...

1. Johannes Latuharhari : Gubernur pertama di Maluku
2. Aleksander Yacob Patty : pendiri Sarekat Ambon (1922)
3. Abu Mutalib Sangadji : Pejuang Maluku
Saar Sopacua : Pendiri Palang Merah di Maluku
4. Dr. Kayadoe : pemberantas penyakit kusta di Ambon
5. Thomas Matulessy, Plip Latumahina, Anthone Rebok, Melkior Kesaulya : pahlawan dalam perang Pattimura di Saparua (1817)
6. Paulus Tiahahu, Christina Martha Tiahahu : pahlawan dari Nusalaut
7. J. Pupella, Wim Rearwaruw, Ott Pattimaipau : Pahlawan Maluku setelah kemrdekaan RI
8. Dr. Siwabessy : Tokoh terkenal dalam sejarah BATAM
9. Leo wattimena : Tokoh terkenal dalam sejarah AU
10. Sultan babulah, Sultan Khairun = Sultan di Kesultanan Ternate
11. Kakiali, Telukabessy =:Tokoh pejuang Rakyat Hitu
12. M. Putuhena : Menteri dalam Kabinet Revolusi
13. R Leimena : pemimpin GMKI
read more “Orang2 Terkenal di Ambon jaman dolo...”

Orang gila di Ambon zaman Dulu

Mekisina,tanta makan banyak
rina gila di blakang soya,
om pit sek sek yg suka hormat bendera di smp 1..
netty kuli babi .... ( netkulbab)
wasaena,
atasang,
lakaromo,
Abang atjang kepala paneti,..
(hehehehehehhe......)




read more “Orang gila di Ambon zaman Dulu”

Bahasa2 tanah di Ambon

Latu = Raja
Misalnya : Latuhalat = Raja di Barat, Latuputty = Raja Putih, Latumeten = Raja Hitam, Namalatu = Labuhan Raja, Upu Latu : Raja, latuhihin = raja sembunyi,
Ama = Bapak
Misalnya : Amahusu : Bapa yang muda, Amalatu = Bapa Raja
Heha = cari
Misalnya : Hehanussa = Cari pulau
Manu = Ayam
Misalnya : Manuputty = Ayam putih
Uri = Perekutuan
Misalnya :Uritetu : tiga persekutuan, Urimessing = persekutuan yang kuat
Aman = Negeri
Misalnya : Amantelu = tiga negeri.
Nusa = pulau
Misalnya : Nusaniwe = pulau kelapa, Nusaina = pulau ibu
pata = persekutuan
Misalnya : patasiwa = persekutuan sembilan, Patalima = persekutuan lima
Lawamena = maju terus, haulala = pantang mundur
Wai = air
Misalnya : wainitu = air setan
Muri = belakang
Misalnya : Hutumuri = pintu belakang
Soa = kampung
Misalnya : Soaema = kampung Ema, Soabali = kampung Bali

Ada pengaruh dari Portugis dan Belanda yang memberikan istilah ORANG KAYA.
Ada pengaruh dari Islam yang memberikan istilah PATTI.
Ada pengaruh dari India yang memberikan istilah RAJA.

Bahasa Wemale untuk Pemimpin adalah LATU. UPU LATU = BAPA RAJA

LAWA = bajalang - LAWALATA = Bajalang di daerah rata
MENA = Muka, Depan
WATTIMENA = Orang Yang Di Muka
WATTIMURY = Orang Yang Di Belakang
TALA, ETI, SAPALEWA = Tiga Batang Air Yang Mengalir dari Nunusaku

yang marga TALA berarti dorang turun dari Nunusaku lewat air TALA.
Ada beberapa persamaan Bahasa Tanah di Ambon dengan di daerah lain, contoh: ASU (Alune) = YASU (Wemale) = ASU (Jawa dsb). begitu juga seperti MANUK / MANU = Ayam/Burung. Bisa dibandingkan kata-kata lain.

Tentang PATA SIWA - PATA LIMA, Istilah itu bermula ketika orang-orang dulu kala mulai keluar dari NUNUSAKU (Beringin - Sakti) karena peristiwa terbunuhnya RAPIA HAINUWELE = Putri Kelapa / Putri Mayang Kelapa.
PATA = Terbagi, Tercerai.
PATA SIWA = mereka yang keluar tercerai dari Nunusaku, melewati wilayah di mana ada 9 rumpun bambu.
PATA LIMA = melewati 5 rumpun bambu.

Beberapa Kosa Kata lain:
Saudara/Orang Saudara (bisa adik/kakak) = WA WARIA / WARIA
Tidur = MUTURU (Alune) = MUU U (Wemale)
Makan = KANE (Alune) = ANE (Wemale)
Mati = PAMA
Hidup = WAHAI
Sekarang = HETERUE
Tifa = TITI
Batuk-Batuk = AHY
Membungkuk/"Ero-Ero badan" = HERUW
Salah/Keliru = HERI
Menjaga = WAKE
ketika di Nunusaku moyang kita yaitu Upu Ama (moyang laki2) dan Upu Ina (moyang parampung) melahirkan 9 generasi yang disebut "SIWA". Dan generasi ini pun "SELA" (keluar) ke lingkungan ke 2 yang disebut "TALAMENASIWA" dan melahirkan 5 generasi lagi yang disebut "RIMA".
TALA = menyatakan tempat yaitu WAITALA
MENA = menyatakan permulaan
SIWA = menyatakan 9 generasi yang sela ke tempat itu.

Ketika terjadi perpecahan di Nunusaku akibat terbunuhnya Rapiah Hainuwele nenek moyang kitorang sela / keluar dari TALAMENASIWA.Moyang2 yang keluar dan ambel daun kayu "AI ALAINE" menjadi cidaku/cawat menutupi tubuh dorang disebut dengan suku ALUNE, sedangkan yang mengambil "AI WEMALE" kulit kayu wemal menjadi cidaku/cawat di sebut suku WEMALE. Dari situlah terbentuk 2 suku besar yang mendiami kepulauan Maluku.
 
 
read more “Bahasa2 tanah di Ambon”